معرفی دو ژنوتیپ جدید گندم در شرایط آبی و تنش خشکی مازندران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

مربی پژوهش بخش زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی مازندران، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، ساری، ایران.

چکیده

خشکی از مهم­ترینتنش­های محیطی به‌شمار می­آیدکه در اغلب مناطق جهان عملکرد گندم را کاهش می­دهد. از پنج سال پیش با تغییرات آب و هوایی محسوسی در اقلیم ساحل خزر، نه تنها میزان بارندگی سالانه از 1000 میلی­متر به 300 میلی­متر کاهش یافته بلکه پراکنش آن نیز پاسخگوی نیاز آبی گندم نمی­باشد. از این رو 19 ژنوتیپ گندم نان با رقم شاهد مروارید در تیمارهای آبیاری و خشکی مطالعه شدند. بر پایه تجزیه واریانس تفاوت معنی­داری در عملکرد و اجزای عملکرد تیمارها مانند تعداد سنبله در متر مربع و وزن سنبله در ظرفیت­های متفاوت آب مزرعه مشاهده گردید. نتایج تحلیل رگرسیونی گام به گام مشخص نمود که در محیط تنش خشکی، چهار صفت ‌تعداد دانه در سنبله، وزن هزار دانه، عملکرد بیولوژیکی و شاخص برداشت، در تیمار نیمه رطوبتی، عملکرد بیولوژیکی و شاخص برداشت و در تیمار آبیاری سه صفت تعداد دانه در سنبله، وزن هزار دانه و عملکرد بیولوژیکی وارد مدل رگرسیون چند متغیره گردیدند. بنابر این در سه تیمار رطوبتی، ژنوتیپ شماره 11 با شجره  (BABAX/LR42//BABAX*2/3/VIVITSI) برای مناطق خشک و مرتفع و ژنوتیپ شماره 19 با پدیگری (SABUF/7/ALTAR 84/AE.SQUARROSA) برای مناطق دشت و پر باران شناسایی گردیدند.       

کلیدواژه‌ها