ارزیابی عملکرد و اجزای عملکرد لاین‌های امید بخش کنجد در شرایط زارعین مازندران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 عضو هیأت‌علمی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی مازندران، سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی، ساری، ایران

2 عضو هیات علمی موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر

چکیده

کنجد از مهم‌ترین گیاهان روغنی است که روغن آن از کیفیت بالایی برخوردار بوده و در نواحیمختلفی از جهان از جمله ایران کشت و کار و اصلاح آن جریان دارد. به منظور افزایش تنوع و تولید رقم­های برتر کنجد با خصوصیات زراعی و عملکرد دانهمطلوب و همچنین سازگار به شرایط اقلیمی سواحل خزر، هشت ژنوتیپ کنجد شامل پنج لاین اصلاح شده به همراه سه رقم شاهد به‌نام‌هایناز چندشاخه، اولتان و یکتا در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با چهار تکرار در سال زراعی1391 در دو منطقه حسین‌آباد و زاغمرز بهشهر در شرایط زارعین مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج تجزیه واریانس مرکب بیانگر تفاوت معنی‌دار ژنوتیپ‌ها از نظر صفات ارتفاع بوته، طول دوره رویش، عملکرد دانه، قطر ساقه و وزن هزاردانه ‌درسطح احتمال یک درصد بود. ضمن این­که اثر متقابل مکان × ژنوتیپ برای همه صفات به استثناء وزن هزار دانه در سطح احتمال یک درصد معنی‌دار شد. نتایج مقایسه میانگین تیمارها نشان داد، ژنوتیپ ناز چندشاخه(6G) با میانگین عملکرد دانه 1229 کیلو‌گرم در هکتار به عنوان برترین ژنوتیپشناخته شد. در ضمن ژنوتیپ‌های1G، 2G و 8Gبه‌ترتیب با میانگین عملکرد دانه5/861،750 و 1/869کیلوگرم در هکتار در رتبه­های بعد از6G قرار گرفتند.

کلیدواژه‌ها